Je maakt wat mee...
Door: Renée
Blijf op de hoogte en volg Renée
11 Juli 2013 | Oeganda, Nyakibale
Ik zie een heleboel dingen op de afdeling waar ik me over verbaas… het meeste zal voor het merendeel van jullie niet interessant zijn, maar een aantal verhalen wil ik jullie niet onthouden:
Een patiënte komt terug van ok. Ze zijn hier ongeveer een kwartier op de verkoever, (want die is op de gang van de ok…) en komen dan bij ons op zaal. De patiënten komen op een brancard terug van de ok, want de bedden hebben hier geen wielen. De patiënt is nog slaperig en wordt op een bed gekwakt, ik kan het niet anders omschrijven. Een uur later horen we een gil door het raam, dat inhoudt dat we de volgende patiënt van de ok kunnen halen. Dit was een jong meisje, die heel erg ziek was, en zuurstof nodig had. Dat was een probleem, want er is maar 1 stopcontact op de zaal, en die is bij het bed waar we die andere patiënt in gelegd hadden. Uiteraard komt hier niet zoals bij ons zuurstof uit de muur, maar hier hebben ze een apparaat dat zuurstof uit de lucht haalt en concentreert.
Dus wat doe je dan. Je kunt de bedden niet omwisselen, want geen wielen, je kunt de patent niet vragen op te staan, want net terug van zware operatie, dus dan is er maar een oplossing: je tilt patiënte met matras en al over naar een ander bed.
In de tussentijd lag dat meisje al die tijd nog op de brancard, en zonder zuurstof…
Een ander verhaal: een jongetje, 8 jaar oud. Klimt in een avocadoboom, en kukelt eruit. Kan gebeuren toch? Hij breekt alleen vervelend genoeg zijn bovenbeen op 3 plaatsen. Aangezien zijn familie geen geld had om hem over te plaatsen voor operatie, moest hij een paar weken in tractie. Dat is natuurlijk erg vervelend, zeker voor zo’n energiek jochie als hij… hij bleef dus lang niet altijd netjes op z'n rug liggen, en werd door de verpleegkundigen eigenwijs genoemd. Ik heb echter nog nooit mee gemaakt dat een jochie van die leeftijd zo braaf op z’n rug blijft liggen voor zo’n lange tijd.
Maar goed nieuws, hij mag naar huis. Omdat hij zo bewegelijk is, willen ze eerst een gipsbroek aanmeten, want hij mag nog niet op het been lopen, en dat gaat hij anders toch doen. Dus ben ik met een leerling en de medical officer of orthopedics (leg ik nog wel uit) bijna 2 uur bezig geweest om hem in te gipsen.
De volgende dag kwamen zijn opa en oma hem ophalen. We tillen de jongen op een brancard en rijden hem naar buiten. Ik kijk om me heen, maar zie geen auto staan. Opa stapt op een bodaboda (motor) en steekt zijn armen uit, of we de jongen maar overdwars in z’n armen willen leggen… ook begin het te druppelen, en er zat natuurlijk geen zeiltje over die jongen heen, en dat gips mag niet nat worden. Als dit het einde van het verhaal zou zijn, dan had ik even staan knipperen, maar er komt nog meer:
Ik kijk ze nog even na, en ik zie dat de bodadriver iets te dicht langs een geparkeerde vrachtwagen rijd! Opa kon z’n arm intrekken, maar niet de voeten van die jongen! Die knalt er dus vol tegenaan!!! Ik heb ze niet meer terug gezien, maar ik dacht echt even dat ze linea recta terug konden komen omdat hij met z’n andere voet ook in het gips zou moeten…
Vandaag zijn er een aantal Britse dames aangekomen. Ze blijven een week, en hebben een heleboel verbandmaterialen bij zich. Toch jammer dat ze die hier allemaal niet kennen en dus gebruiken… nu mag ik die gedurende de tijd dat ik er ben opmaken, en maar zien wie ik er mee ga helpen.
Nog een verhaal: overal waar we lopen horen we mzungu, dat betekend zoiets als vreemdeling, of zelfs blanke. Nu liepen Steinie en ik naar de stad, dat is ongeveer 25 minuten lopen, en zien we daar een aantal (vreemde) blanken lopen. Goh zeggen we tegen elkaar, moet je nou kijken, een mzungu! Wat zijn er nu toch veel! Er blijkt in een kerk in de stad een tijdelijke oogkliniek te zijn van Amerikanen, en we kwamen een paar Ierse studenten tegen die stage liepen op een school, en dan zijn er de Amerikanen in het ziekenhuis nog, die in hetzelfde huis wonen als wij.
Hoe zit de zorg hier ongeveer in elkaar: patiënten komen binnen met hun klachten op de OPD (out patient department). Daar worden ze door een medical officer onderzocht. Dit is iemand die geen arts is, maar ook geen verpleegkundige. Het is echt een aparte opleiding. Als die er niet uit komt, dan kan er een arts worden ingeschakeld. Als de OPD gesloten is, dan kan een patiënt terecht op de enige SEH die Oeganda rijk is. Hier werken speciaal door Amerikanen opgeleide nurse practisioners, ondersteund door leerling verpleegkundigen. De ED (emergency department) is ook overdag open voor de zwaardere gevallen. Hier ga ik ook nog een dagje meekijken binnenkort.
Het ziekenhuis heeft ook een opleiding voor verpleegkundigen en verloskundigen. Deze lopen allemaal in het roze, ook de mannen. Je kunt aan de leerlingen zien welke opleiding ze doen, en welk jaar ze zitten: op hun linker mouw zit een streepje geborduurd. 1 streepje is eerste jaars, 2 streepjes tweede jaars. De meiden hebben een riem om hun jurk. De leerling verloskundigen een witte, en de leerling verpleegkundigen een roze. Als de leerlingen 3 maanden na het starten van de opleiding een bepaald examen halen, dan krijgen de meiden een kapje. Je snapt niet hoe die dingen blijven zitten, op het ultra korte haar van ze! Helemaal wit is voor verpleegkundigen, roze streepje, voor verloskundigen in opleiding. Als ze gediplomeerd zijn, zijn ze enrolled verpleegkundigen, en mogen ze een wit uniform dragen, met een kapje met een zwarte streep. Als ze doorleren voor registered nurse, dan krijgen ze als ze slagen een kanten kapje.
De diensten van die leerlingen zijn slopend: 6-13 uur, dan lunch en dan school. Late dienst: ’s morgens school. En dan 13-20 uur werken. Nachtdienst: 20-6 uur, dan ontbijt, school en dan rond 10 uur kunnen ze naar bed.
Mijn werktijden zijn die van de registerd en enrolled nurses: 8-13 dan lunchpauze en 15-17 uur. Ik ga voor ik weg ga nog een keer een nachtdienst doen, die is van 20 tot 8. ben benieuwd hoe dat zal zijn… ik doe geen late diensten, want dan gebeurd er toch niets is me al wel duidelijk. Deze is van 13 tot 20 uur.
Een patiënte komt terug van ok. Ze zijn hier ongeveer een kwartier op de verkoever, (want die is op de gang van de ok…) en komen dan bij ons op zaal. De patiënten komen op een brancard terug van de ok, want de bedden hebben hier geen wielen. De patiënt is nog slaperig en wordt op een bed gekwakt, ik kan het niet anders omschrijven. Een uur later horen we een gil door het raam, dat inhoudt dat we de volgende patiënt van de ok kunnen halen. Dit was een jong meisje, die heel erg ziek was, en zuurstof nodig had. Dat was een probleem, want er is maar 1 stopcontact op de zaal, en die is bij het bed waar we die andere patiënt in gelegd hadden. Uiteraard komt hier niet zoals bij ons zuurstof uit de muur, maar hier hebben ze een apparaat dat zuurstof uit de lucht haalt en concentreert.
Dus wat doe je dan. Je kunt de bedden niet omwisselen, want geen wielen, je kunt de patent niet vragen op te staan, want net terug van zware operatie, dus dan is er maar een oplossing: je tilt patiënte met matras en al over naar een ander bed.
In de tussentijd lag dat meisje al die tijd nog op de brancard, en zonder zuurstof…
Een ander verhaal: een jongetje, 8 jaar oud. Klimt in een avocadoboom, en kukelt eruit. Kan gebeuren toch? Hij breekt alleen vervelend genoeg zijn bovenbeen op 3 plaatsen. Aangezien zijn familie geen geld had om hem over te plaatsen voor operatie, moest hij een paar weken in tractie. Dat is natuurlijk erg vervelend, zeker voor zo’n energiek jochie als hij… hij bleef dus lang niet altijd netjes op z'n rug liggen, en werd door de verpleegkundigen eigenwijs genoemd. Ik heb echter nog nooit mee gemaakt dat een jochie van die leeftijd zo braaf op z’n rug blijft liggen voor zo’n lange tijd.
Maar goed nieuws, hij mag naar huis. Omdat hij zo bewegelijk is, willen ze eerst een gipsbroek aanmeten, want hij mag nog niet op het been lopen, en dat gaat hij anders toch doen. Dus ben ik met een leerling en de medical officer of orthopedics (leg ik nog wel uit) bijna 2 uur bezig geweest om hem in te gipsen.
De volgende dag kwamen zijn opa en oma hem ophalen. We tillen de jongen op een brancard en rijden hem naar buiten. Ik kijk om me heen, maar zie geen auto staan. Opa stapt op een bodaboda (motor) en steekt zijn armen uit, of we de jongen maar overdwars in z’n armen willen leggen… ook begin het te druppelen, en er zat natuurlijk geen zeiltje over die jongen heen, en dat gips mag niet nat worden. Als dit het einde van het verhaal zou zijn, dan had ik even staan knipperen, maar er komt nog meer:
Ik kijk ze nog even na, en ik zie dat de bodadriver iets te dicht langs een geparkeerde vrachtwagen rijd! Opa kon z’n arm intrekken, maar niet de voeten van die jongen! Die knalt er dus vol tegenaan!!! Ik heb ze niet meer terug gezien, maar ik dacht echt even dat ze linea recta terug konden komen omdat hij met z’n andere voet ook in het gips zou moeten…
Vandaag zijn er een aantal Britse dames aangekomen. Ze blijven een week, en hebben een heleboel verbandmaterialen bij zich. Toch jammer dat ze die hier allemaal niet kennen en dus gebruiken… nu mag ik die gedurende de tijd dat ik er ben opmaken, en maar zien wie ik er mee ga helpen.
Nog een verhaal: overal waar we lopen horen we mzungu, dat betekend zoiets als vreemdeling, of zelfs blanke. Nu liepen Steinie en ik naar de stad, dat is ongeveer 25 minuten lopen, en zien we daar een aantal (vreemde) blanken lopen. Goh zeggen we tegen elkaar, moet je nou kijken, een mzungu! Wat zijn er nu toch veel! Er blijkt in een kerk in de stad een tijdelijke oogkliniek te zijn van Amerikanen, en we kwamen een paar Ierse studenten tegen die stage liepen op een school, en dan zijn er de Amerikanen in het ziekenhuis nog, die in hetzelfde huis wonen als wij.
Hoe zit de zorg hier ongeveer in elkaar: patiënten komen binnen met hun klachten op de OPD (out patient department). Daar worden ze door een medical officer onderzocht. Dit is iemand die geen arts is, maar ook geen verpleegkundige. Het is echt een aparte opleiding. Als die er niet uit komt, dan kan er een arts worden ingeschakeld. Als de OPD gesloten is, dan kan een patiënt terecht op de enige SEH die Oeganda rijk is. Hier werken speciaal door Amerikanen opgeleide nurse practisioners, ondersteund door leerling verpleegkundigen. De ED (emergency department) is ook overdag open voor de zwaardere gevallen. Hier ga ik ook nog een dagje meekijken binnenkort.
Het ziekenhuis heeft ook een opleiding voor verpleegkundigen en verloskundigen. Deze lopen allemaal in het roze, ook de mannen. Je kunt aan de leerlingen zien welke opleiding ze doen, en welk jaar ze zitten: op hun linker mouw zit een streepje geborduurd. 1 streepje is eerste jaars, 2 streepjes tweede jaars. De meiden hebben een riem om hun jurk. De leerling verloskundigen een witte, en de leerling verpleegkundigen een roze. Als de leerlingen 3 maanden na het starten van de opleiding een bepaald examen halen, dan krijgen de meiden een kapje. Je snapt niet hoe die dingen blijven zitten, op het ultra korte haar van ze! Helemaal wit is voor verpleegkundigen, roze streepje, voor verloskundigen in opleiding. Als ze gediplomeerd zijn, zijn ze enrolled verpleegkundigen, en mogen ze een wit uniform dragen, met een kapje met een zwarte streep. Als ze doorleren voor registered nurse, dan krijgen ze als ze slagen een kanten kapje.
De diensten van die leerlingen zijn slopend: 6-13 uur, dan lunch en dan school. Late dienst: ’s morgens school. En dan 13-20 uur werken. Nachtdienst: 20-6 uur, dan ontbijt, school en dan rond 10 uur kunnen ze naar bed.
Mijn werktijden zijn die van de registerd en enrolled nurses: 8-13 dan lunchpauze en 15-17 uur. Ik ga voor ik weg ga nog een keer een nachtdienst doen, die is van 20 tot 8. ben benieuwd hoe dat zal zijn… ik doe geen late diensten, want dan gebeurd er toch niets is me al wel duidelijk. Deze is van 13 tot 20 uur.
-
11 Juli 2013 - 21:10
Rob De Vos:
Dag Rene en Steinie,
Leuk verslag! Toch wel een heel andere (werk)wereld als die van het Gelre ziekenhuis.
Ja, ze gaan niet zachtzinnig om met hun patienten.
Hebben jullie al een betere slaapplek?
Hier in Nederland gewoon weer aan het werk. Al weer 3 avonden achter elkaar vergaderd, maar vanavond gelukkig vrij.
Groeten,
Rob -
11 Juli 2013 - 22:12
Gera Ernst:
Nu heb ik wel zin in verpleegkunde, dit is echt leuk. Mijn ervaring in Gelre konden mij destijds niet inspireren. Deze wel ! -
11 Juli 2013 - 22:34
John Ditiecher:
Ha Renee, ik snap dat verhaal over dat jongetje echt niet. Je hebt toch een voorbeeld aan je broer, die zou toch rustig een paar weken blijven liggen?
Groet, John en Irene
-
11 Juli 2013 - 22:50
Rob:
Ha kanjer.
Tja, dat zijn de ervaringen waar je voor ging, denk ik. Benieuwd hoe je straks weer aankijkt tegen de luxe hier. En hoe je op het gemiemel van de patiënten hier reageert. Ik zorg voor de zekerheid wel dat ik voor die tijd zelf weer mobiel ben...
Xxx -
11 Juli 2013 - 23:30
Riet:
hoi,
wat een verhalen, geweldig om te lezen maar nog indrukwekkender om allemaal mee te maken.
Wij genieten hier van je verhalen.
Tot een volgende keer,
liefs xxx
-
11 Juli 2013 - 23:46
Tanja:
Jeetje, wat een andere wereld hè En wat hebben wij het toch goed hier.
Groetjes, Tanja -
12 Juli 2013 - 09:33
Anneke:
ja het is echt een andere wereld...de Oegandezen moeten er mee leven... -
12 Juli 2013 - 11:28
Rinze & Malika:
Heej (schoon) Zus,
Wat een leuke verhaaltjes zeg! Haha. Vooral die met de opa op de motor!
Enne die kledingstyle van de verpleging daar staat mij ook wel aan ;)
Hoe is het met jou? Heb je het naar je zin? Is het warm? Enne zijn Fred en Ed al op?
Wij wensen jou nog heel veel plezier!
Liefs,
Rinze & Malika -
14 Juli 2013 - 00:12
Wilma:
hi Renée
wat een verhaal, dingen gebeuren daar toch wel heel anders dan in de Nederlandse ziekenhuizen.
ik hoop dat het gips van dat jongentje onderweg niet is gebroken :-))
groetjes wilma
-
17 Juli 2013 - 13:32
Ronald:
Wat een super verhaal en dat beleef je allemaal in zo'n korte tijd, als je dit met nederland vergelijkt, het land waar we het recht hebben om te mogen klagen. De hulp die deze mensen krijgen is daarom ook goed.
Genieten jullie ook van het land??en hoe is het eten? Hier is het mooi zomer en de laatste school week en dan 6 weken vrij. club kampioenschappen waren leuk en Eva was 2 veel liefs van uit een vertrouwd Warnsveld
Ronald
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
